Được xây dựng bằng đá vào cuối thế kỷ 14, đầu thế kỷ 15, đến nay Di sản Thành nhà Hồ vẫn trường tồn như một minh chứng bất diệt cho một thời kỳ lịch sử sôi động, bi hùng của Đại Việt. Dù đã tồn tại hơn sáu thế kỷ nhưng một số đoạn của tòa thành này vẫn còn tương đối nguyên vẹn. Đây là tòa thành kiên cố với kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn hiếm hoi ở Việt Nam, có giá trị và độc đáo nhất, duy nhất còn lại ở Đông Nam Á và là một trong rất ít những thành lũy bằng đá còn lại trên thế giới.

Hiện nay, cảnh quan, môi trường quanh khu di sản vẫn được lưu giữ khá nguyên vẹn. Quanh Thành nhà Hồ còn có hàng loạt các di tích kiến trúc cổ truyền liên quan đến lịch sử kinh thành và vùng đất Vĩnh Lộc cổ xưa. Tất cả tạo nên một quần thể di tích phong phú, quý hiếm hội đủ các yếu tố xây dựng thành một điểm đến du lịch hấp dẫn.

Thành nhà Hồ không chỉ được biết đến bởi sự tồn tại của một vương triều ngắn ngủi nhưng đóng góp những tiền đề quan trọng đối với lịch sử mà còn là di sản độc nhất vô nhị trên thế giới về kiến trúc quân sự. Chính vì thế, công tác bảo tồn di sản tại đây cần được chú trọng, tập trung hơn bao giờ hết.

Ngày 27 tháng 6 năm 2011, sau 6 năm đệ trình hồ sơ, Thành nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Hiện nay, nơi đây đã được thủ tướng chính phủ Việt Nam đưa vào danh sách xếp hạng 23 di tích quốc gia đặc biệt.

Sau khi được công nhận là di sản văn hóa thế giới, Tỉnh Thanh Hóa quyết định đầu tư trên 20,6 tỷ đồng để xử lý triệt để ô nhiễm môi trường do bãi rác sinh hoạt thị trấn Vĩnh Lộc tại khu vực Đàn tế Nam Giao thuộc Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ.

Việc làm này sẽ góp phần giảm thiểu ô nhiễm, khắc phục suy thoái môi trường tại địa phương và bảo vệ cảnh quan Di sản thế giới.

Theo đó, toàn bộ rác hiện tại sẽ được vận chuyển sang bãi chôn lấp mới tại khu đất dự phòng và trồng cây đối chứng, cân bằng môi trường tại xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc.

Các ngành chức năng cũng sẽ tiến hành xử lý ô nhiễm đất tại bãi rác bằng phương pháp sinh học, san nền khu vực bãi rác bằng đất tự nhiên, trồng cây xanh tạo cảnh quan. Được biết bãi rác sinh hoạt thị trấn Vĩnh Lộc đã tồn tại nhiều năm, lại nằm cạnh ngay khu vực Đàn tế Nam Giao-di tích lịch sử thuộc Di sản Thành Nhà Hồ. Bãi rác này đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ảnh hưởng đến đời sống của người dân và gây mất mỹ quan khu vực Thành Nhà Hồ.

Trước đó, tỉnh Thanh Hóa cũng đã có quyết định đầu tư trên 27 tỷ đồng để xây dựng công trình trạm xử lý chất thải sinh hoạt với diện tích trên 5ha thuộc địa phận xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc. Công trình này nhằm thu gom, xử lý chất thải cho thị trấn Vĩnh Lộc và các xã xung quanh Thành Nhà Hồ như Vĩnh Hòa, Vĩnh Thành, Vĩnh Tiến, góp phần giảm thiểu ô nhiễm, cải thiện môi trường sống cho nhân dân trong khu vực đồng thời bảo vệ mô trường cảnh quan của di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ.

Bên cạnh đó, Thanh Hóa sẽ đẩy mạnh việc quảng bá hình ảnh, giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc nổi bật của Thành nhà Hồ tới bạn bè trong nước và quốc tế, đồng thời tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân địa phương về ý nghĩa, tầm quan trọng của di sản Thành nhà Hồ, từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong công tác bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.

Đặc biệt, Thanh Hóa sẽ hướng tới việc cả cộng đồng cùng tham gia bảo vệ, phát huy giá trị của di sản thông qua việc tuyên truyền, hướng dẫn người dân địa phương hiểu rõ về giá trị, cũng như sự hấp dẫn của di sản mà mình đang có, từ đó, chính họ sẽ là người bảo vệ di sản.

Nhà nghiên cứu người Pháp L.Bezacier đã từng viết: “Công trình Thành nhà Hồ là một trong những tác phẩm đẹp nhất của kiến trúc An Nam"./.